PHILIPS EERSTE RADIO-ONTVANGER, TYPE 2501, BOUWJAAR 1927-‘28

Bijnaam: “het Roggebroodje”

Verkoopprijs toen: f 175,-

Principeschema: 3-lamps rechtuit radio-ontvanger volgens “Koomans”

Gloeispanning: C142 – 1 V~, F215 – 2,5 V~, D143 – 1 V~ en 2504 1 V~

Anode- en detectorspanning van PSA: resp. 60 V en 120 V

Aantal gefabriceerd: plm. 65000 bij NSF te Hilversum

Benodigdheden gehele ontvanginstallatie: Ontvangtoestel 2501, PSA 372, Schaalluidspreker b.v. 2002 en eventueel een toonfilter 4004

Ontwerper van 2501 en schaalluidspreker: ir. Kalf

Het is de wens van een iedere radioverzamelaar het allereerste commerciële radiotoestel te bemachtigen. De 2501 met schaalluidspreker en een werkend PSA maken het geheel compleet. Gelijk het hebben van een complete serie postzegels is deze combinatie voor velen een gekoesterde wens.

Beschrijving:

Dit is een 3-lamps toestel voor wisselstroomvoeding.

Het toestel bevat vaste ingebouwde spoelen, die het mogelijk maken m.b.v. een omschakelaar op drie golfgebieden in te stellen, n.l. van 200-400 m, van 300-600 m en van 1000-2000 m.

De voeding van de gloeidraden, zowel als de negatieve roosterspanning, worden door aansluiting op het lichtnet verkregen. Het toestel heeft n.l. een ingebouwde wisselstroomvoeding 2503 die de gloeispanning levert voor de lampen en tevens m.b.v. de kleine enkelfase gelijkrichter 2504 met bajonet fitting de negatieve roosterspanning voor de eindlamp (- 15 V) en voor de h.f. lamp C142 (- 3 V) verzorgt. Bij toepassing van het PSA 372 die de detector- en anodespanning resp. + B1 en + B2 levert kan de anodebatterij vervallen.

Voor h.f. versterking is gebruik gemaakt van de C142, voor detectie van de F215. De detector wordt gevolgd door één trap l.f. versterking met Philips l.f.-transformator. De eindlamp is een D143. Het gebruik van deze speciale lampen, alsmede de doelmatige bouw van het apparaat heeft ten gevolge dat de geluidssterkte van dit 3-lamps toestel gelijk staat met die van een 4-lamps toestel in die tijd. Bovendien stoort het apparaat in genererende toestand de ontvangst in de omgeving praktisch niet.

Bediening:

De bediening van het apparaat is zeer eenvoudig. Er zijn slechts 2 afstemcondensatoren, een regelknop voor de terugkoppeling en bovendien nog een sterkteregeling. De stand van de afstemcondensatoren kunnen zeer gemakkelijk worden afgelezen en op een bij die tijd bij elk toestel gevoegde afstemkaart genoteerd worden. Elke zender kan dan, wanneer hij eens gevonden is, zonder moeite ogenblikkelijk weer worden ingesteld.

Reparatie:

Ingebouwd wisselstroomapparaat 2503 gedemonteerd en hersteld. R1, R2 en R3 waren verlopen en dus vervangen door goede waarden resp. 0,6 Mohm, 1 Mohm en0,1 Mohm. Te veel rimpel op de te lage negatieve roosterspanningen dus ook het aluminium condensatorblok opengemaakt en C1, C2, C3 en C4 vervangen. (C1=C2=C3=C4 is 0,5 microFarad en werkspanning 350 V. De roosterspanningen zijn nu weer – 3 V en – 15 V en rimpelvrij en zorgen voor de juiste instelling van resp. de h.f. buis C142 ende l.f. eindbuis D143.

Lekke condensatoren C5 = 1000cm en C6 = 150 cm vervangen. 1cm = 0,9 pF. Door de kokers uit te boren en hierin een moderne condensator te plaatsen, vervolgens afkitten lijkt het uiterlijk origineel. Tevens verlopen roosterlekweerstand R10= 1 Mohm vervangen.

Tevens de h.f.-lamp C142 en de eindlamp D143 vervangen wegens te zwakke versterking. Het apparaat werkt nu weer na volle tevredenheid. Voor hetdemonteren en herstellen van het wisselstroomapparaat moet er wel het een en ander losgeschroefd en losgesoldeerd worden. Het neemt vrij veel tijd in beslag maar het is beslist de moeite waard!

Opmerking: PSA = plaatspanningsapparaat, h.f. = hoogfrequent en l.f. = laagfrequent

Geraadpleegde literatuur: Philips Radio 10/12’27

© W.H.G. Stuiver - Diever, maart 2001